معرفی و نقد فیلم - جامه دران

جامه‌دران فیلمی داستان‌محور است که به قصه‌گوبودن فیلم تا پایان وفادار می‌ماند.

فیلم‌نامه را حمیدرضا قطبی و ناهید طباطبایی مشترکاً نوشته‌اند که اقتباسی از کتابی به

همین نام، نوشته ناهید طباطبایی است. کارگردانی آن را نیز حمیدرضا قطبی بر عهده داشته است.

 جامه‌دران داستان زندگی سه زن را در سه اپیزود به نمایش می‌گذارد و یک ماجرای واحد را از نگاه

این سه زن: شیرین، مه‌لقا و گوهر، در سه اپیزود مجزا، برای مخاطب ترسیم می‌کند

و نشان می‌دهدکه چطور همان یک واقعه، زندگی این سه زن را دستخوش تغییر می‌کند.

در داستان این سه زن، همیشه پای یک مرد در میان است؛ مردی ارباب‌زاده که هیبت‌اش بر زندگی

این سه زن سایه‌ای سنگین افکنده است و تنها زمانی که این سایه از سر آن‌ها برداشته می‌شود،

پرده‌ها کنار می‌رود و به مصداق نام فیلم جامه از حقیقت دریده می‌شود. 

قصه جامه‌دران در مناسبات نظام ارباب‌رعیتی و جامعه فئودالی پیش می‌رود.

قصه آدم‌ها در نظام طبقاتی، که از حاکمیت جامعه بورژوازی رنج می‌برند و نشان می‌دهد که چگونه

آدم‌هایی که جامه خان و ارباب به تن کرده‌اند، جامه از تن رعیت درمی‌آورند و آن‌ها را قربانی امیال و

هوس‌های خود می‌کنند و تا جایی پیش می‌روند که فرودستان، عشق، زندگی و نهایتاً فرزند خود را

نیز باید در بازی ارباب‌ورعیتی در طبق اخلاص، تقدیم اربابان خود کنند.

روایت زندگی هر سه زن، تلخ است، اما متفاوت و متناسب با شرایط خودشان.

روایت گوهر که زنی رعیت‌زاده است با همان مناسبات و مصایب زنانی چون او:

کار طاقت‌فرسا، چهره آفتاب‌سوخته و اندام خمیده؛

روایت مه‌لقا با سبک‌زندگی اشرافی، لباس‌های فاخر، مهمانی‌های شبانه و سرگرمی‌های خاص

طبقه بورژوازی و حتی دایره واژگان متفاوت؛

و روایت شیرین در یک فضای مدرن شهری در دوره تاریخی متفاوت، و همگی این داستان‌ها

به‌درستی برای مخاطب، ترسیم و باورپذیر شده است.

جامه‌دران فیلمی است كه بیش از هر چیز باید گفت اثری زن‌محور است که تمام داستانش حول

آسیب‌هایی است که زنان با آن مواجه شده‌اند. نکته جالب‌ توجه این‌که در هر سه اپیزود، باوجود

تفاوت‌های چشم‌گیر در سبک‌زندگی و طرز فکر و مناسبات افراد، بازنمایی تصویر زن در جایگاهی

فرودست به تصویر‌ درآمده است و گویی فرقی نمی‌کند که متعلق به چه دوره تاریخی یا چه جایگاه

و طبقه اجتماعی باشی، همین‌که زن باشی کافی است

برای اینکه با نگاهی از بالا نگریسته شوی.

اینجاست که دیدگاه فمینیست‌ها در عرصه رسانه به ذهن می‌آید که بر این عقیده‌اند که رسانه

وضعيت واقعي زنان در جامعه را نشان نمي‌دهد، بلكه تصاويري تحریف‌شده و نادرست از آن‌ها را

ارایه مي‌دهد و عموماً شیوه بازنمايي زنان، در فرهنگ رسانه‌ای امروز به‌عنوان اُبژه (شی‌ء) يا

موجوداتي حاشيه‌اي و ابزاري نمایش داده می‌شوند؛

با تشکر

پژوهشگران

قسمتی از موسیقی متن فیلم