احساس تخلیه ناقص روده یا دفع ناکامل مدفوع به معنای این است که وقتی فرد به سرویس بهداشتی مراجعه میکند، یا دفع انجام نمی شود یا بعد از دفع همچنان احساس نیاز به دفع مدفوع دارد.
این مورد می تواند بسیار آزار دهنده و ناراحت کننده باشد. این مشکل باعث اختلال در روند زندگی عادی شده و باعث میشود، به طور مداوم نیاز به دفع مدفوع داشته باشید. در ادامه این بحث به بررسی علت ها و نحوه ی درمان دفع ناقص مدفوع می پردازیم:
تخلیه ناقص چیست؟
تخلیه ناقص یا احساس ناکامل بودن دفع مدفوع، احساسی است که نشان میدهد، اجابت مزاج کامل نشده است، حتی اگر انجام شده باشد. این علامت غیر طبیعی، معمولاً افراد مبتلا به یبوست مزمن (مکرر یا مداوم) یا اسهال مزمن را تحت تاثیر قرار می دهد.
یبوست مزمن و دفع مدفوع کوچک و سفت می تواند رکتوم، مقعد و روده بزرگ را بسیار حساس کند. همین امر می تواند در مورد اسهال مزمن، به خصوص زمانی که زور میزنید، نیز رخ دهد.
همچنین ممکن است، بیمار احساس انقباض غیر قابل کنترلی حتی در صورت عدم وجود مدفوع در مقعد داشته باشد.
حساسیت احشایی به افزایش حساسیت یا درد در اندام های داخلی یعنی روده بزرگ، راست روده و مقعد اشاره دارد. اختلال حرکت روده زمانی رخ می دهد که عضلات دستگاه گوارش به طور طبیعی کار نمی کنند، و این در توانایی روده برای دفع راحت مدفوع اختلال ایجاد می کند.
علائم دفع ناقص
احساس ناکامل بودن دفع، ممکن است با موارد زیر همراه شود:
- زور زدن برای دفع مدفوع
- استفاده از دست برای دفع مدفوع
- استفاده از شلنگ آب برای باز کردن مجرای مقعد
- تغییر شکل مدفوع، باریک شدن مدفوع یا تکه تکه شدن آن
- بی اختیاری در کنترل مدفوع
- احساس باقی ماندن مدفوع در مجرای مقعد
- تنسموس (زور پیچ)
- احساس برگشت مدفوع به بالا
- یبوست
علت اجابت مزاج ناقص چیست؟
احساس عدم دفع مدفوع میتواند در اثر مشکلات کف لگن ایجاد شود. کف لگن مجموعه ای از عضلات و رباط های است که وظیفه ی کنترل دفع مدفوع و فعالیت جنسی را بر عهده دارند. آسیب این عضله می تواند باعث اختلال در عملکرد صحیح این عضله گردد.
مهمترین علت تخلیه ناقص روده سندرم روده تحریک پذیر (IBS ) است. اما موارد دیگری نیز می توانند باعث ایجاد این شرایط شود. از دیگر علل این شرایط می توانیم به این موارد اشاره کنیم :
دفع ناهماهنگ (دیس سینرژیک)
هنگام دفع مدفوع عضلات شکم، لگن و اطراف مقعد باید به طور هماهنگ عمل کنند. در واقع عضله ی شکم منقبض و سفت میشود، از طرفی عضله ی مقعدی و لگن باید شل شود،تا مواد دفعی به بیرون رانده شود.
وقتی اختلال در این عملکرد به وجود آید، عضلات لگن به جای آنکه شل شوند، سفت میشوند و به این ترتیب در مسیر دفع انسداد ایجاد میشود. در این حالت ممکن است مدفوع باریک شود و یا فرد احساس ناکامل بودن دفع مدفوع داشته باشد.
پرولاپس داخلی رکتوم
در برخی از بیماران پرولاپس داخلی رکتوم علت احساس ناقص بودن دفع است. به طور کلی پرولاپس رکتوم به دو نوع داخلی و خارجی تقسیم میشود. در نوع خارجی پرولاپس یا کشیدگی روده از مقعد بیرون می زند. اما در نوع داخلی انتهای روده به سمت خود به داخل فرو میرود، و از مقعد بیرون نمی زند و هنگام دفع به بیمار احساس کامل بودن دفع را می دهد. از دیگر علائم این شرایط می توانیم به یبوست، بی‌اختیاری، دفع بلغم و … اشاره کنیم.
نخستین نظر را ایجاد نمایید !