فیستول مقعدی چیست؟

فیستول مقعدی نوعی از بیماریهای نشیمنگاهی است که مقعد را درگیر میکند. متاسفانه بیماران به علت عدم آگاهی کافی در مورد این بیماری خیلی دیر برای درمان اقدام می کنند، بنابراین عفونت حاصل از آن گسترش می یابد و درمان را پیچیده تر میکند.

فیستول مقعدی بیمار خطرناک و یا کشنده محسوب نمی شود، و درمان قطعی دارد. اما به شرطی که بیماران به موقع، و با روش صحیح آن را درمان کنند! در ادامه ی این بحث به بررسی کامل این عارضه و روشهای درمان آن خواهیم پرداخت:

فیستول چیست؟

فیستول چیست؟

فیستول تونل یا مسیر غیر طبیعی است که مابین دو ارگان از بدن ایجاد میشود. فیستول بیماری محسوب میشود و باید سریعاً درمان شود. فیستول مقعد شایع ترین نوع فیستول است. در این بیماری تونل فیستول مابین بخش انتهایی روده و پوست اطراف مقعد ایجاد میشود. در اثر این بیماری عفونت ها و آلودگی های روده به سطح پوست منتقل میشوند.

علت فیستول چیست؟

• بیماری های مقاربتی مثل کلامیدیا
• بیماری های التهابی روده مثل کرون و کولیت
• التهاب رکتوم
• آبسه
• سل
• سرطان
• آسیبهای ناشی از جراحی
• ضربه

علائم

مسلماً علائم این بیماری هم مثل هر عارضه ی دیگری در ابتدا خفیف تر است ولی وقتی بیمار نسبت به علائم بی توجه باشد، به تدریج بیماری پیشرفت کرده و علائم آن نیز تشدید میشود.

علائم بیماران مبتلا به فیستول با احساس درد در اطراف مقعد شروع میشود. به تدریج برجستگی در اطراف مقعد مشاهده میشود که میتواند شبیه به یک جوش، آبسه و یا سوراخ روی پوست مشاهده شود. از دیگر علائم و نشانه های این بیماری می توانیم به این موارد اشاره کنیم:

• درد مقعد
• خونریزی یا ترشحات عفونی
• آبسه های مکرر
• برجستگی شبیه به جوش
• خارش و سوزش مقعد
• تغییر رنگ پوست
• تب و لرز

عوارض

درمان نکردن فیستول می تواند عوارض خطرناکی را در پی داشته باشد. عفونت فیستول می تواند به تدریج گسترش یابد. این عفونت می تواند گسترش یافته و دیگر ارگان های بدن را نیز درگیر کند، بنابراین مسیر فیستول طولانی تر شده و یا حتی تعداد آن افزایش می یابد.

همچنین این عفونت می تواند وارد خون شده و باعث گند خونی و عفونت خون گردد. یکی دیگر از عوارض طولانی مدت درمان نکردن این بیماری، سرطان است. عفونت و التهاب ساختار سلولها را تغییر داده و ممکن است در طی سالها بیمار به سرطان مبتلا شود. بنابراین باید در اولین فرصت برای درمان این بیماری اقدام کنید.

فیستول سرطان نیست اما در اثر بی توجهی به درمان بیمار ممکن است به سرطان تبدیل شود.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

برای درمان این بیماری باید خیلی سریع و در صورت تجربه اولین علائم اقدام نمایید. اگر در اطراف مقعد احساس درد دارید و یا جوش مقعد بیشتر از 2 هفته درمان نشد، باید با پزشک در مورد درمان این بیماری مشورت کنید.

برای درمان فیستول به چه دکتری مراجعه کنیم؟

برای تشخیص فیستول می توانید از پزشک عمومی یا پوست کمک بگیرید. بعد از تشخیص پزشک بیمار را به متخصص جراح ارجاع میدهد. این متخصص بهتر از هر پزشک دیگری می تواند به شما در درمان این بیماری کمک کند. متخصص جراح به جراحی بخش های مختلف تسلط دارد.

پیشگیری

روش قطعی برای پیشگیری از این بیماری وجود ندارد، اما با انجام یک سری راهکارها می توان خطر این بیماری را کاهش داد، برخی از این راهکار ها عبارتند از :

• استفاده از کاندوم برای جلوگیری از انتقال عفونت های مقاربتی
• کنترل بیماری های التهابی روده با مصرف دارو
• درمان به موقع و موثر آبسه های مقعدی

درمان فیستول

فیستول دارو ندارد. تنها راه درمان قطعی این است که فیستول را با جراحی باز کرده و تخلیه کنند. داروهایی که برای درمان فیستول تجویز میشوند، برای درمان موقت عفونت این بیماری بوده و تاثیری در درمان آن نخواهد داشت. معمولاً پزشکان قبل از جراحی مصرف آنتی بیوتیک برای درمان عفونت فیستول را تجویز می کنند. تجربه نشان داده بیمارانی که قبل از جراحی دوره ای کوتاه آنتی بیوتیک دریافت کرده بودند به نتایج بهتری از درمان دست یافته بودند.

جراحی فیستول به دو روش زیر انجام میشود:

جراحی فیستول با لیزر

لیزر فیستول را می توانید در کلینیک های تخصصی درمان بیماریهای نشیمنگاهی انجام دهید. این درمان سرپایی و بدون درد یا خونریزی انجام میشود.

لیزر نور قدرتمندی است که بدون آسیب زدن به پوست و عضله ی مقعدی، فیستول را برش میدهد و عفونت آن تخلیه میشود. درمان با این روش مزیت های بسیاری دارد که در ادامه به برخی از این موارد اشاره میکنیم:

• پیشگیری از درد یا خونریزی
• نتیجه گیری مثبت از درمان در 98% از موارد
• درمان در یک جلسه نیم ساعته
• درمان سرپایی و بدون نیاز به بیهوشی
• پیشگیری از آسیب های احتمالی جراحی مثل درد، عفونت و یا بی اختیاری در کنترل مدفوع و گاز روده
• صرفه جوی در هزینه

جراحی فیستول با تیغ جراحی

این روش از جراحی های قدیمی درمان این بیماری است که به علت ایجاد عوارض متعدد امروزه به ندرت انجام میشود. زیرا این جراحی عوارض متععدی را به همراه دارد. مسیر فیستول از عضله ی مقعدی عبور می کند، این عضله وظیفه کنترل دفع و دریچه ی مقعدی را بر عهده دارد، در برخی موارد بیمارانی که با جراحی سنتی درمان می شوند، به دلیل آسیب عضله حین جراحی دچار بی اختیاری موقتی یا دائمی میشوند.

در طب جراحی با استفاده از تیغ جراحی مسیر فیستول را باز کرده و تخلیه می کنند. بعد از جراحی بسته به وضعیت بیمار و محل قرار گیری فیستول، زخم را بخیه زده و یا به همان شکل رها می کنند تا از داخل به سمت خارج ترمیم شود. در مورد اول ممکن است زخم عفونت کرده و اگر بخیه بزنند این احتمال وجود دارد که بیماری مجدد عود کند.

از معایب جراحی با این روش می توانیم به این موارد اشاره کنیم:

• احتمال عود مجدد بیماری
• خطر آسیب اعصاب و بی اختیاری
• طولانی بودن دوره نقاهت (حدود یک ماه)
• خطر عفونت زخم و نیاز به مراقبت های ویژه مثل تعویض منظم پانسمان ها
• درد و خونریزی