متفاوت ترین شبکه اجتماعی در ایران

بلاگ كاربران


نياز بشر به داد و ستد و تعيين وزن كالا، ترازو را از ديرباز يكي از ضروري ترين وسايل معاملات قرار داده است. اگر اولين دانش بشر را شمردن اعداد و دومين آن را دانش اندازه گيري بدانيم، سومين علمي كه بشر بدان دست يافت، علم توزين بود. با گذشت زمان و ايجاد نيازهاي جديد و لزوم توزين اجسام حجم دار كشاورزي يا دامي، ترازويي نياز بود كه به راحتي قابل حمل باشد و بتواند اجناس سنگين را وزن نمايد. قَپان ترازويي بود كه توانست قرن ها به اين نياز پاسخ گويد. قپان يا ترازوي بي كفه متشكل از ميله اي است مندرج كه سه قلاب بر روي آن تعبيه شده و سنگي كه بر روي ميله حركت مي كند. قلاب اول جهت آويزان كردن متاع است و دو قلاب ديگر «سَر سبك» و «سَر سنگين» نام دارد. علائم حك شده بر روي ميله بر حسب مَن تبريز (3 كيلو) و مَن شاهي (6 كيلو) تقسيم بندي شده، و هر درجه نشان دهنده وزني با زيرمجموعه هاي آن وزن خاص است كه به واحدهاي (مَن، نيم مَن، صَد دِرَم و پَنجا) تقسيم مي شود. اين واحدهاي قاجاري در حكومت پهلوي اول به كيلو گرم تغيير مي كند و اعداد فارسي وزن بر روي ميله قپان درج مي شود. براي وزن كردن متاعي با قپان، قلاب قپان را به سه پايه چوبي آويزان كرده و سنگ قپان از طريق قلابي فولادي با قطر كم بر روي ميله حركت مي كند و وزن بار را نشان مي دهد. هر گاه ميله قپان در سطح افق و فَك هاي دروازه قپان به صورت عمود روبروي يكديگر قرار گيرند، عمل توزين انجام گرفته و به اصطلاح قپان خوانده است. اين پژوهش با مراجعه به منابع كتابخانه اي و به صورت ميداني و مصاحبه شفاهي با خبرگان محلي و كساني كه به نحوي در گذشته با قپان عمل توزين انجام داده اند و با استفاده از قپان هاي قاجاري موجود در موزه مردم شناسي شهرستان بُرخوار و قپان هاي دوران پهلوي موجود در اصفهان انجام گرفته و به توصيف قپان و اجزاي تشكيل دهنده اش، روش كار و انواع آن مي پردازد.

و اینکه این که در اصطلاح میگن فلانی معتاد نیست مواد نمیکشه قپان میکنه کنایه از زیاد کشیدنه یعنی از مگرم و مثقال در رفته موادشو باید قپانی بهش برسونن

به اشتراک بگذارید : google-reader yahoo Telegram
نظرات دیوار ها


elaheh_62
ارسال پاسخ
خزان
ارسال پاسخ

ممنون